Όλοι έχουμε, είτε το παραδεχόμαστε είτε όχι.
Είναι σαν ένα παλιό κάταγμα που, όταν αλλάζει ο καιρός σου το θυμίζει! Όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες πίεσης, στεναχώριας, απογοήτευσης, αισθανόμαστε έναν βαθύτερο συναισθηματικό πόνο.
Δεν αναγνωρίζουμε ότι έρχεται από την παλιά πληγή. Γιατί να νοιώθουμε τόση στεναχώρια όταν κάποιος δεν μας τηλεφωνήσει ενώ το περιμένουμε, όταν μας γίνεται μία παρατήρηση στη δουλειά, ή όταν κάποιος δει μία άσχημη πλευρά του εαυτού μας;

Κάντε ένα απλό τεστ. Θυμηθείτε μια στιγμή που νοιώσατε έντονο συναισθηματικό πόνο, στεναχώρια, ντροπή ή στρες και τώρα δείτε τις, πιο κοινές ανάμεσα στους ανθρώπους, συναισθηματικές πληγές. Ποιά ή ποιές σας ταιριάζουν καλύτερα;

Ντροπή: Είμαι λάθος! Δεν είμαι αρκετός. Δεν είμαι αρκετά καλός.
Εγκατάλειψη κι απόρριψη: Οι άνθρωποι (πάντα) στο τέλος μ´ αφήνουν. Φεύγουν. Μ' εγκαταλείπουν. Δεν μ' αγαπούν, πραγματικά.
Χωρίς δύναμη: ´Ο,τι και να κάνω, τίποτα δεν αλλάζει!
Προδοσία: (Τελικά) Δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν.
Σεξουαλικότητα και ταυτότητα: Ποιός είμαι;

Μα δεν θυμάμαι κανένα συναισθηματικό τραύμα!
Πως μπορώ να το αναγνωρίσω;

Νομίζουμε πως τραυματικές είναι μόνον εκείνες οι εμπειρίες που γράφονται με Τ κεφαλαίο, όπως η κακοποίηση ή ένα ψυχολογικό τραύμα από φυσική καταστροφή όπως σεισμός, πλημμύρα κ.λπ. Ωστόσο, όπως καταλαβαίνεις ένα κρύωμα από τα συμπτώματα κι όχι επειδή είδες το ιό της γρίπης στο σώμα σου, το ίδιο μπορείς ν' αναγνωρίσεις ένα συναισθηματικό τραύμα από τον τρόπο με τον οποίο έχεις την τάση ν' αντιδράς σε συγκεκριμένες συνθήκες.

Τα συναισθηματικά τραύματα εκφράζουν την παρουσία τους μέσα από τα συναισθήματα μας. Όταν νοιώθουμε έντονο ή μόνιμο άγχος, έντονο φόβο ή ανησυχία για τη ζωή μας, για την κριτική ή την απόρριψη των άλλων, το άγνωστο, την αποτυχία, την επιτυχία, ή όταν βιώνουμε έντονα συναισθήματα σύγχυσης, μπερδέματος, θλίψης ή μας πνίγουν όσα νοιώθουμε, τότε πρόκειται για καθαρά συμπτώματα παλιότερων τραυμάτων μας που αγγίζονται ξανά μέσα από στις σημερινές συνθήκες της ζωής μας.

Συχνά ο τρόπος με τον οποίο βιώνουμε τη ζωή μας, το αίσθημα κενού, η βαθύτερη έλλειψη νοήματος, η έντονη ανησυχία για τα οικονομικά, η υπεραπασχόληση με τη δουλειά, αλλά και οι προσωπικές δυσκολίες στο να δημιουργούμε ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους, να βρούμε τον κατάλληλο σύντροφο, η δυσκολία να εμπιστευτούμε τους άλλους ή ακόμα στο να παίρνουμε αποφάσεις, προέρχονται επίσης από τις πρώτες εμπειρίες κι εγγραφές της ζωής μας. Αναμφισβήτητα το ίδιο ισχύει για την χαμηλή αυτοεκτίμηση, την τάση για αυτοενοχοποίηση και φυσικά την έντονη αρνητική κριτική προς τους άλλους ή τον εαυτό μας.

Κι όμως ήταν μια χαρά τα παιδικά μου χρόνια. Φυσιολογικά όπως όλου του κόσμου!

Δεν χρειάζεται ένα μεγάλο γεγονός για να τραυματιστούμε, αρκεί μια συνεχόμενη διαδικασία, ο τρόπος που λειτουργούσε το περιβάλλον που μεγαλώσαμε για να διαμορφωθούν μέσα μας ανεξίτηλες εντυπώσεις, τρόποι σκέψης και συμπεριφοράς. Μπορεί να θεωρούμε πως όλα ήταν καλά, εκτός ίσως από κάποια γεγονότα που θυμόμαστε πιο έντονα, αλλά οι συνθήκες, το κλίμα, ο τρόπος συμπεριφοράς των μελών όλα παίζουν σημαντικό ρόλο σ' αυτό που είμαστε σήμερα.
Στη σύγχρονη βιβλιογραφία αναγνωρίζουμε πλέον, πέραν των ξεκάθαρα τραυματικών γεγονότων, ως τέτοια και το ασταθές ή ανασφαλές περιβάλλον, τον αποχωρισμό ή έλλειψη γονέα, τη ελλειπή φροντίδα αλλά και την τάση χειραγώγησης, την τάση ενοχοποίησης των παιδιών από τους γονείς τους, την αυστηρή τιμωρία, την γονεϊκή υπεραπαιτητικότητα και τις μεγάλες προσδοκίες, την αυστηρή κριτική, τη συναισθηματική ψυχρότητα ή συναισθηματική απόσταση, ή αντίστροφα το συναισθηματικό κρέμασμα (ανησυχία, νοιάξιμο, φροντίδα) στο παιδί, ακόμα και τους αυστηρούς περιορισμούς. Τίποτα από όλα αυτά δεν συνεπάγεται ότι δεν μας αγαπούσαν οι γονείς μας, αλλά και η αγάπη πληγώνει μερικές φορές. Ειδικά αν δεν ξέρει πως να εκφραστεί κατάλληλα!

Τελικά, αν το παρελθόν είναι παρόν μέσα από τα τραύματα, τι κάνουμε;

Γυρίζουμε στην αρχή του κειμένου και γινόμαστε αυτοί που τολμάμε να τα αναγνωρίσουμε, να τα παραδεχτούμε και να τα θεραπεύσουμε. Ακόμα κι αν μια πληγή είναι κρυμμένη κάτω από επίδεσμο, δηλαδή δεν έχω χρόνο τώρα, δεν προλαβαίνω, έχω άλλες προτεραιότητες ή ευθύνες, εξακολουθεί να υπάρχει και να πονάει κάθε φορά που τα γεγονότα της ζωής μας την αγγίζουν. Και πονάει εμάς, βαθιά μέσα μας, αλλά και όσους είναι γύρω μας.

Σήμερα πλέον, σε κάθε ηλικία και στιγμή της ζωής μας (ευτυχώς), μας δίνεται επιστημονικά η ευκαιρία να γνωρίσουμε, ν' αναγνωρίσουμε αυτά τα τραύματα, να βρούμε τη δύναμη ν' αναχαιτήσουμε την ορμή τους και να τα θεραπεύσουμε για να ζούμε αληθινά καλύτερα μ' εμάς αλλά και τους άλλους γύρω μας....

Photo: Fair use of copyrighted image. Δίκαιη χρήση αντεγραμμένης εικόνας.